Travma, son zamanlarda sıkça duyduğumuz bir kavramdır. Kelime anlamı olarak yara, yaralanma, şok anlamına gelir. Aslında bir kişinin fiziksel veya ruhsal olarak tehdit edici bir olay karşısında edindiği deneyim demektir.
Travma kişilerde kaygı, korku ve panik hislerini yaşatabilir fakat kişilerde bıraktığı
etki değişebilir. Aynı olayı beraber yaşamış iki kişiden birinin üzerinde bu olay travmatize etki bırakmışken, diğerinde bırakmamış olabilir. Travma hem çocukluk döneminde hem de yetişkinlikte edinilebilir. Yaşadığımız doğal afetler, kayıplar, kazalar, suçlar travmatize etki oluşturabilir.
Travmalar tek seferlik olaylar sonucunda veya sürekli devam eden ve tekrarlayan olaylar sonucunda oluşabilir, aynı zamanda kişisel olduğu gibi toplumsal da olabilir. Bunlar; toplumun beraber yaşadığı ve toplumun çoğunluğunu etkileyen olaylardır. Kimi bu olaylardan doğrudan etkilenirken kimi de dolaylı yoldan etkilenmektedir.
Travmatik olayların duygusal sonuçları olduğu gibi fiziksel sonuçları da vardır. Bunlar; uyku problemleri, yeme bozuklukları, baş ağrısı, mide bulantısı vb. sorunlardır. Travmatik olaylar sonucunda bireylerde “Travma sonrası stres bozukluğu” olabileceği gibi “Travma sonrası büyüme” de görülebilir.
Bu durumların tanımlarına bakarsak; Travma sonrası stres bozukluğu kişide travmatik olaydan sonra korku, kaygı, olayı tekrar yaşama veya travma ile ilişki durumlardan kaçma gibi belirtilerle görülen bir psikolojik bozukluktur. Travma sonrası stres bozukluğu zaman zaman kişiyi engelleyici ve uzun süreli olabilir. Bununla beraber bireyin işlevselliğini ve günlük yaşantısını bozabilir.
Travma sonrası büyüme ise bireylerde travmatik olaylardan sonra ortaya çıkan olumlu değişimlerdir. Yaşadıkları zorlukların sonucunda daha güçlü, daha dayanıklı hissederler. Bu değişimler birçok farklı alanda kendini gösterir. Hayatına ve kişilerle kurduğu ilişkilere anlam katma gibi durumlarla ortaya çıkabilir. “Öldürmeyen acı güçlendirir.” bakış açısını edinirler.
Travmatik olaylar karşısında verdiğimiz tepkiler kişiden kişiye, olaydan olaya değişebilir. Kişilerin olaylara farklı tepkiler vermesi çok normaldir çünkü herkesin hikayesi ve olaylara karşı direnci farklıdır.
Travmalarla Nasıl Başa Çıkabiliriz?
Travmalarımızla başa çıkarken çevremizden ve ailemizden destek almayı göz ardı etmemek gerekir. Bunları çevrenizle konuşmak sizi rahatlatabilir. Bir meditasyon yapmak, bir hobi edinmek, spor yapmak sizi bu konuda destekleyebilir. En önemlisi de yaşadığınız travmatik olaylarla başa çıkabilmek ve bu olayları atlatabilmek için psikolojik destek almaktan çekinmemektir. Bireyler bazı durumlarda travmatik olayların etkisinde olduğunun farkında olmayabilirler. Bu süreçte psikolojik yardım almak farkındalık ve iyileşme için en önemli yöntemdir. Sağlıklı bir psikoterapi süreciyle travmalarımızla başa çıkmak ve bunları atlatmak mümkündür.
Stajyer Psikolojik Danışman Funda Yılmaz
Pelen Psikoloji uzman kadrosuyla Yenişehir Kurtköy Pendik bölgesinde bireysel psikoterapi, online psikoterapi, çift-eş terapisi, ergen terapisi, kurumsal danışmanlık ve psikolojik test hizmetleri vermektedir.
Son derece akıcı bir yazı olmuş. Gerçekten yaşanmış olaylar bireyler arasında farklı etkiler ve sonuçlar oluşturuyor. Bu kadar sade dille açıklamalarınız için tebrik ve teşekkür ederim.